Máy tính và các thiết bị kỹ thuật số là những công cụ tuyệt vời giúp chúng ta xử lý công việc, tiếp cận thông tin và tương tác với thế giới xung quanh một cách dễ dàng và nhanh chóng. Chỉ với một chiếc máy tính cá nhân, một chiếc điện thoại thông minh hoặc một chiếc máy tính bảng, bạn có thể làm được rất nhiều việc mà trước đây bạn phải dùng nhiều thiết bị khác nhau hoặc phải đi đến nhiều nơi khác nhau để làm.

Ví dụ, bạn có thể sử dụng máy tính để:

• Tạo và chỉnh sửa các loại tài liệu như văn bản, bảng tính, tài liệu trình chiếu, biểu đồ, hình ảnh, video, âm thanh, v.v.
• Gửi và nhận email, tin nhắn, cuộc gọi, video call, v.v. với bạn bè, người thân, đồng nghiệp, khách hàng, đối tác, v.v.
• Duyệt và tìm kiếm thông tin trên internet về bất kỳ chủ đề nào bạn quan tâm, từ giáo dục, giải trí, thể thao, sức khỏe, đến kinh tế, chính trị, văn hóa, v.v.
• Tham gia các mạng xã hội, diễn đàn, blog, v.v. để chia sẻ và theo dõi những nội dung bạn yêu thích, bày tỏ ý kiến, thảo luận, giao lưu, học hỏi, v.v.
• Học tập và nâng cao kiến thức, kỹ năng, ngoại ngữ, v.v. thông qua các khóa học trực tuyến, video hướng dẫn, sách điện tử, podcast, v.v.
• Mua sắm và thanh toán trực tuyến cho các sản phẩm và dịch vụ mà bạn cần, từ thực phẩm, quần áo, đồ dùng, đến vé máy bay, khách sạn, bảo hiểm, v.v.
• Giải trí và thư giãn bằng cách xem phim, nghe nhạc, chơi game, đọc truyện, v.v.

Và còn nhiều việc khác nữa mà bạn có thể làm với máy tính và các thiết bị kỹ thuật số.

Tại sao kỹ năng máy tính là cần thiết?

Bạn có thể thấy rằng máy tính và các thiết bị kỹ thuật số đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Nhưng để có thể tận dụng được những lợi ích mà chúng mang lại, bạn cần phải có kỹ năng sử dụng máy tính. Kỹ năng sử dụng máy tính là khả năng sử dụng máy tính và các thiết bị kỹ thuật số một cách thành thạo, hiệu quả và an toàn.

Dưới đây là một số lý do kỹ năng máy tính là thiết yếu trong thời đại kỹ thuật số hiện nay:

• Tăng cường hiệu quả công việc: Với việc sử dụng máy tính hiệu quả, bạn có thể thực hiện các tác vụ công việc nhanh chóng hơn với hiệu quả cao hơn. Ví dụ: Bạn có thể sử dụng máy tính để tạo và chỉnh sửa tài liệu, gửi email, thực hiện nghiên cứu trực tuyến. Nó giúp bạn tiết kiệm thời gian và tăng năng suất làm việc. Một nghiên cứu của Deloitte cho thấy các công ty có nhân sự am hiểu công nghệ số sẽ có nhiều khả năng đạt được mục tiêu tăng trưởng hơn so với các công ty có nhân sự ít am hiểu công nghệ số hơn,
• Tương tác và giao tiếp: Máy tính và các thiết bị kỹ thuật số đã giúp thay đổi cách chúng ta liên lạc và giao tiếp, duy trì kết nối dễ dàng hơn với bạn bè, người thân, đồng nghiệp. Bạn hoàn toàn có thể thực hiện các tương tác, trao đổi công việc hoặc tán gẫu thông qua các phương tiện như email, mạng xã hội, thoại và video thời gian thực.
• Thăng tiến trong công việc: Ngày càng nhiều công việc yêu cầu tới khả năng sử dụng máy tính thành thạo, việc sử dụng máy tính thành thạo trong nhiều hoàn cảnh và mục đích khác nhau (ví dụ: sử dụng đa dạng các công cụ phần mềm, thành thạo tìm kiếm thông tin trên internet và phân tích dữ liệu) sẽ giúp bạn trở nên “nổi bật” hơn trong mắt đồng nghiệp, lãnh đạo cũng như các nhà tuyển dụng trong tương lai. Theo Cục Thống Kê Lao Động Mỹ, việc làm trong ngành công nghệ máy tính và công nghệ thông tin được dự báo sẽ tăng nhanh hơn các ngành khác từ năm 2022 tới 2032.
• Luôn cập nhật: Bạn sẽ luôn nắm bắt được những điều mới, kiến thức mới cũng như xu hướng mới nhất khi tận dụng khả năng sử dụng máy tính và thiết bị số để cập nhật, nghiên cứu và tìm kiếm thông tin. Một nghiên cứu của Pew Research cho thấy 73% người trưởng thành sử dụng Youtube để tìm kiếm thông tin và học những điều mới. 
• Sáng tạo: Máy tính và các thiết bị kỹ thuật số ngày càng hỗ trợ tốt hơn cho con người trong việc sáng tạo – dù là sở thích cá nhân hay phục vụ công việc, các phần mềm và công cụ ngày càng đa dạng và hỗ trợ tốt cho việc thiết kế đồ hoạ, chỉnh sửa video hay sản xuất âm nhạc. Với khả năng sử dụng các phần mềm công cụ sáng tạo trên máy tính, bạn hoàn toàn có thể “giải phóng” sự sáng tạo của mình và thể hiện bản thân theo những cách mới mẻ và thú vị.

Kỹ năng máy tính được phân loại thành 2 nhóm: Cơ Bản và Nâng Cao

Kỹ năng máy tính cơ bản

Là những kỹ năng thiết yếu, bao gồm: Xử lý email, sử dụng mạng xã hội, duyệt và tìm kiếm thông tin trên internet và hoàn thành một số tác vụ văn phòng cơ bản. Dưới đây là một số kỹ năng cơ bản bạn cần quan tâm:

• Vận hành máy tính: Bao gồm các thao tác bật, tắt máy tính; đăng nhập tài khoản người dùng; nắm được chức năng và cách sử dụng các cấu phần: màn hình, bàn phím, chuột
• Sử dụng trình duyệt web: Một số trình duyệt phổ biến bao gồm Google Chrome, Microsoft Edge, Mozilla Firefox, Safari. Bạn cần biết cách nhập địa chỉ trang web (URL), bookmark trang web, điều hướng giữa các trang web và các tab.
• Làm việc với email: Email là một phần thiết yếu trong công việc hiện đại trong đó gửi nhận email là kỹ năng cơ bản mọi người cần biết. Để gửi email, bạn sẽ cần biết về soạn thảo email, nhập địa chỉ email của người nhận và đính kèm tập tin.
• Xử lý tài liệu: Bạn cần trở nên quen thuộc trong việc sử dụng các phần mềm xử lý văn bản như MS Word hoặc Google Docs và biết cách tạo, định dạng, lưu và xuất bản tài liệu.
• Quản lý tệp và thư mục: Việc tổ chức và quản lý tệp và thư mục một cách khoa học và thông minh sẽ giúp bạn nhanh chóng tìm được những tài liệu mà mình cần thay vì chìm trong một mớ hỗn độn tài liệu không biết đâu là bản cuối, bản đang hoàn thiện hay là đã duyệt.
• Sử dụng mạng xã hội: Các nền tảng mạng xã hội đang trở nên quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày, ngoài các nền tảng mạng xã hội thông thường còn có những nền tảng mạng xã hội cho người chuyên nghiệp như Linkedin – nơi bạn có thể dễ dàng kết nối, chia sẻ với những người cùng ngành nghề, lĩnh vực hoặc những nhà tuyển dụng.
• Cài đặt và gỡ phần mềm: Đôi khi bạn có thể tìm thấy hoặc cần phải cài thêm những phần mềm hỗ trợ cho công việc, việc chủ động cài và gỡ phần mềm sẽ giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian và tiền bạc. Các phần mềm ngày nay cũng khá dễ để cài đặt và tháo gỡ nên bạn yên tâm là nó hoàn toàn dễ dàng với cả những người mới sử dụng máy tính nhé.
• Bảo vệ máy tính trước các cuộc tấn công: Mạng internet luôn tiềm ẩn những mối nguy về các cuộc tấn công bằng virus, phần mềm gián điệp. Hãy đảm bảo bạn biết sử dụng phần mềm diệt virus và có những kiến thức cơ bản về an toàn thông tin để tránh những rắc rối không đáng có.
• Kết nối internet: Để kết nối được internet thì bạn nên biết cách kết nối thiết bị với mạng có dây (Ethernet) hoặc không dây (Wifi), cũng như khắc phục các sự cố kết nối có thể phát sinh ở mức cơ bản.
• Sao lưu dữ liệu: Để tránh việc lệ thuộc vào 1 thiết bị lưu trữ tài liệu mà nó có thể lăn quay ra bất cứ lúc nào bởi sự cố khiến bạn mất những tài liệu quan trọng, bạn hãy tìm cho mình thêm 1 thiết bị hoặc dịch vụ lưu trữ dữ liệu (Cloud) để sao lưu những dữ liệu quan trọng của mình nhé.
• Sử dụng phím tắt: Hãy học cách sử dụng phím tắt, chúng sẽ giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian và trở nên rất chuyên nghiệp trong mắt đồng nghiệp.
• Giữ cho thiết bị luôn hoạt động ở phiên bản mới nhất: Hãy nâng cấp máy tính, thiết bị và phần mềm thường xuyên, tốt nhất là ngay khi có phiên bản cập nhật mới. Các bản cập nhật sẽ đi cùng những tính năng và những bản vá bảo mật mới giúp bạn luôn được an toàn và thuận tiện nhất khi sử dụng.
• Sử dụng các công cụ và tài nguyên trực tuyến: Thế giới online có rất nhiều những ứng dụng, công cụ, website hỗ trợ đa dạng các mục đích của con người như: thiết kế đồ hoạ, chỉnh sửa ảnh, tán gẫu, cộng tác. Việc làm quen với các tài nguyên này có thể giúp bạn tiết kiệm thời gian và giúp công việc trở nên dễ dàng hơn.
• Tạo và quản lý các tài khoản trực tuyến: Mỗi cá nhân giờ có đến hàng chục tài khoản ở các website hoặc ứng dụng khác nhau, việc tạo và quản lý chúng cũng đòi hỏi bạn phải có một phương thức thực hiện thật khoa học để tránh rơi vào trạng thái lúc cần đến mà không nhớ được tên tài khoản và mật khẩu…
• Bảo vệ quyền riêng tư: Khi bạn sử dụng internet, bạn cần nhận thức được quyền riêng tư và những thông tin của bản thân cần được bảo mật. Hiểu biết cơ bản về an toàn thông tin và bảo mật dữ liệu là cần thiết khi đặt chân vào thế giới internet bao la.

• BBC first click beginner guide: Cung cấp mô tả và hình ảnh dễ hiểu hướng dẫn sử dụng máy tính ở mức cơ bản bằng tiếng Anh (phù hợp cho người muốn học tiếng Anh qua minh hoạ)
• Wiki how – cách sử dụng máy tính

Kỹ năng máy tính nâng cao

Là những kỹ năng đặc biệt dành cho những tác vụ chuyên môn, Những kỹ năng này đòi hỏi sự hiểu biết về lập trình, phần mềm và hệ thống khá phức tạp. Những kỹ năng nâng cao bao gồm:

• Lập trình: Hiểu và sử dụng các ngôn ngữ lập trình để tạo các phần mềm cho nhóm người dùng chuyên môn khác nhau như tài chính, chăm sóc sức khoẻ…
• Phát triển website: Bao gồm việc thiết kế, xây dựng và duy trì vận hành trang web. 
• Phân tích dữ liệu: Bao gồm việc thu thập, biên dịch và tổ chức một lượng lớn dữ liệu, dữ liệu cũng có thể được trực quan hoá dưới dạng các biểu đồ.
• Thiết kế đồ hoạ: Bao gồm việc tạo các hình ảnh minh hoạ, nội dung trực quan cho các trang web, tài liệu cho bán hàng và marketing…
• Quản trị mạng: Quản trị mạng liên quan đến việc quản lý mạng máy tính nội bộ cũng như kết nối ra bên ngoài, đảm bảo tính bảo mật của dữ liệu và thực hiện các công việc xử lý sự cố kỹ thuật.

Với sự phụ thuộc ngày càng tăng vào các công cụ và nền tảng kỹ thuật số để hỗ trợ công việc, tăng năng suất, việc học tập và rèn luyện để có kỹ năng sử dụng máy tính tốt sẽ giúp cho chúng ta có thể thích ứng nhanh với bất cứ sự thay đổi nào, giúp cải thiện năng suất và hiệu quả công việc cũng như có tiềm năng thăng tiến cao.